Làng trống Đọi Tam, Hà Nam lừng danh cả nước

Chi tiết

Chuyên mục: ha nam

Được đăng: Chủ nhật, 25 Tháng 11 2018 01:20

Lượt xem: 1494

Làng nghề trống Đọi Tam có từ lâu đời và nổi tiếng trên cả nước

Làng nghề trống Đọi Tam thuộc xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam (cách Hà Nội 45 km). Đây là làng nghề truyền thống có từ lâu đời và rất nổi tiếng trên cả nước.

Tương truyền, năm 986, được tin vua Lê Đại Hành sửa soạn về làng cày ruộng tịch điền khuyến nông, hai anh em nhà nọ là Nguyễn Đức Năng và Nguyễn Đức Bản đã tự tay làm một cái trống to để đón vua. Khi gióng lên, nhà vua thấy hay liền hỏi cách làm, đồng thời cho hai người truyền dạy nghề làm trống cho dân làng. Tiếng trống vang như sấm rền nên về sau hai ông được dân làng tôn là Trạng Sấm và suy tôn là ông tổ làng nghề.

Nghề làm trống là nghề cha truyền con nối. Con trai trong làng khoảng 12, 13 tuổi được dạy làm các loại trống nhỏ… đến 16, 17 tuổi thì theo cha, anh đi làm trống đại. Trống sấm chỉ dành cho các đàn ông khoẻ mạnh, có kinh nghiệm và kỹ thuật điêu luyện.

Xưa kia, theo quy định của làng, kỹ thuật làm trống chỉ được truyền cho con trai, không truyền cho con gái, con rể hay người ngoài vì sợ thất truyền. Nhưng với mong muốn tiếng trống Đọi Tam ngày một vang xa hơn nên các cụ đã phá lời nguyền năm xưa, giờ ai có nhu cầu đều được các cụ truyền dạy.

Trống Ðọi Tam nổi tiếng nhờ độ bền, đẹp, nhờ bí quyết riêng

Để làm một chiếc trống phải trải qua 3 bước, trong đó khâu quan trọng nhất là chọn gỗ. Gỗ phải là loại gỗ mít già vì loại gỗ này dẻo, mềm, không bị cong vênh, nứt vỡ, hơn nữa “gỗ mít đánh ít kêu nhiều”. Gỗ được cắt thành nhiều khúc sau đó pha thành từng “dăm”. Tùy theo kích cỡ của trống mới định ra bao nhiêu “dăm”, cũng như độ cong và độ dẻo của dăm để khi khép với thân trống vừa khít, không có kẽ hở.

Da làm trống phải là da trâu cái, được đem bào hết lớp màng, sau đó ngâm nước, khử mùi, chống thối rồi phơi khô 3 nắng. Khi bào da không để da quá dày vì tiếng trống sẽ bị bì, ngược lại nếu da mỏng thì trống sẽ mau thủng. Sau đó, da trâu được quây tròn căng hết cỡ trên mặt trống, rồi đóng cố định vào thân trống bằng đinh chốt. Đinh chốt được làm từ vầu hoặc tre già.

Vẫn là những bước làm trống cơ bản nhưng trống Ðọi Tam nổi tiếng nhờ độ bền, đẹp, nhờ bí quyết riêng cũng như tinh thần trách nhiệm của người thợ. Nhờ bàn tay chắc khỏe và khéo léo, người thợ trống Đọi Tam đã tạo ra các loại trống, to nhỏ với nhiều dạng âm thanh khác nhau.

Tuy khác nhau về kích thước, nhưng tất cả những chiếc trống Đọi Tam đều có một điểm chung là tiếng trống vang, đanh, giòn, càng đánh âm thanh càng vang xa. Những nghệ nhân lâu năm chỉ cần nghe tiếng trống là có thể biết nguyên liệu và quy trình làm trống đã chuẩn hay chưa.

Nếu có dịp đến Hà Nam, bạn có thể ghé qua tham quan làng trống Đọi Tam để có thể thêm hiểu biết về công việc làm trống và được tận mắt quan sát từng bước tạo nên một chiếc trống hoàn chỉnh của các nghệ nhân nơi đây nhé!

• làng trống đọi tam
• làng trống đọi tam hà nam

• Trang trước
• Trang sau